Kto z kim nawija i dlaczego: analiza sieci współpracy w polskim środowisku rapowym

Abstrakt

Celem artykułu jest eksploracyjna analiza struktury polskiego środowiska ra­powego pozwalająca na wgląd w mechanizmy społeczne funkcjonujące w nim i zachowania związane z budowaniem przez artystów swojej kariery. Dotych­czasowe badania socjologiczne nad muzyką rap koncentrowały się na analizie tekstów wykonawców. Niniejsze opracowanie poświęcone jest natomiast strukturze relacji współpracy między artystami oraz czynnikom warunkującym ją. W badaniu zastosowano podejście sieciowe. Opierając się na danych z róż­nych źródeł, zbudowano sieć społeczną, w której węzłami są popularni polscy raperzy i raperki, a krawędziami – ich wspólne nagrania z lat 2019–2022. Następnie przeanalizowano cechy tej sieci, włączając dane o indywidual­nych artystach. Uzyskane wyniki przedstawiają częstotliwość współpracy artystycznej oraz zależności między wspólnym nagrywaniem a popularno­ścią raperów, a także innymi czynnikami, takimi jak miejsce zamieszkania, wiek czy przynależność do wytwórni. Zidentyfikowano ponadto kluczowe podgrupy artystów najczęściej ze sobą współpracujących w tym środowisku. W artykule pojawiają się też hipotezy dotyczące mechanizmów współpracy, o których występowaniu świadczyć mogą poszczególne cechy sieci.