Sztuka jako środek egzystencjalny postrzegania i doświadczania tragedii wojny

Abstrakt

Artykuł analizuje rolę sztuki w czasie wojny rosyjsko-ukraińskiej (2022–2025) jako narzędzia przetrwania, terapii i świadectwa. W sytuacjach granicznych, takich jak wojna, twórczość artystyczna staje się sposobem przetwarzania traumy oraz odzyskiwania sensu istnienia. Autorzy, odwołując się do koncepcji dé-coïncidence François Julliena oraz refleksji Władysława Tatarkiewicza i Ireny Wojnar, ukazują, jak sztuka pozwala jednostkom oderwać się od przytłaczającej rzeczywistości i otworzyć przestrzeń do działania i refleksji. Przedstawione studia przypadków trojga ukraińskich artystów: Julii Iwaszko, Oleksandra Iwaszko i Serhija Bielińskiego. Prezentują oni różne strategie twórcze: od eskapistycznych obrazów idealizowanej natury, przez ekspresyjne abstrakcje, po symboliczne fotografie ukazujące wojnę bez ludzi. Autorzy podejmują również refleksję nad napięciem między wartością terapeutyczną a artystyczną dzieł wojennych, wskazując, że granica ta często się zaciera, a autentyczność i emocjonalna siła stają się ich największą wartością.