Dysonans semiotyczny w średniowiecznej rzeźbie architektonicznej. Studium przypadku na przykładzie wybranych rzeźb z zespołu dekoracji korpusu nawowego kolegiaty w Sandomierzu

Autor

DOI:

https://doi.org/10.26485/AI/2025/27/12

Słowa kluczowe:

rzeźba średniowieczna, plastyka gotycka, bestiariusze, ikonografia semiotyka, symbole, hermeneutyka

Abstrakt

W artykule przedstawiona została propozycja wykorzystania teorii Francisa Juliena o de-koincydencji w interpretacji wizerunków gotyckiej rzeźby architektonicznej wnętrza kolegiaty pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu. Złożone i wieloaspektowe znaczenie symboliki średniowiecznej, jaką można odczytać poprzez postaci zwierząt w rzeźbie architektonicznej i wzajemne relacje stworzone poprzez zakomponowanie tych dekoracji, tworzą wieloaspektowe możliwości rozumienia tych symboli poprzez dysosnans semiotyczny tworzących się w ich znaczeniach. Dla zbadania zjawiska zostały wykorzystane wybrane postaci zwierząt z zespołu dekoracji korpusu nawowego.

Biogram autora

Olga Tuszyńska-Szczepaniak - University of Lodz, Institute of Art History

PhD, Faculty of Art Sciences, Institute of History of Art, University of Lodz. Specialising in medieval art and architecture. Research interests: medieval architecture, architectural sculpture, semiotics and semiology of medieval art, physics and mechanics of historical buildings, urbanism and protection of monuments. Curator and coorganiser of exhibitions and conferences. Selected publications: (2020) Historia konserwacji rzeźby architektonicznej korpusu nawowego katedry pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu, [in:] M. Pszczółkowski, M. Zdanowski, K. Zimna-Kawecka, eds., Wokół dziedzictwa. Historycy sztuki, muzealnicy i konserwatorzy w 40. rocznicę śmierci prof. Jerzego Remera, Toruń, pp. 221-235; (2020) Nowa perspektywa w badaniach architektury i rzeźby kolegiaty w Sandomierzu, [in:] P. Gryglewski, T. Bernatowicz, D. Rutkowska-Siuda, eds., Między architekturą nowoczesną a tradycją […] między konstrukcją a formą”. Prace naukowe dedykowane Profesorowi Krzysztofowi Stefańskiemu, Łódź 2020, pp. 316-333; (2023) Drewniane domy tkaczy w Zgierzu – dziedzictwo XIX-wiecznej osady tkackiej. Zarys problemów zabytkoznawczych i konserwatorskich obiektów na terenie Parku Kulturowego Miasto Tkaczy w Zgierzu i sposób ich użytkowania, [in:] B. Marszalki, A. Szarlik, eds., Architektura ryglowa – wspólne dziedzictwo. Ochrona i współczesne użytkowanie budynków drewnianych i ryglowych – sprzeczność? Materiały konferencyjne ANTIKON, Siemczyno, pp. 256-283; (2024) O symbolice XIV-wiecznych scen rodzajowych, ukazanych w rzeźbie architektonicznej dwóch fryzów impostowych kolegiaty w Sandomierzu, [in:] A. Pawłowska, K. Stefański, M. Milerowska, eds., Ars inspiratio – studia dedykowane Profesor Eleoneorze Jedlińskiej, Łódź, pp. 41-70.

Opublikowane

2025-12-17

Numer

Dział

Część III. Studia przypadków - ARTYKUŁY